Historia

W roku 1947 pracownicy Pafawagu wystąpili z inicjatywą budowy świetlicy zakładowej. W roku 1948 ostatecznie podpisano decyzję o budowie domu kultury:

Na apel kobiet, mieszkańcy Nowego Dworu i inni pracownicy Pafawagu przystępują w czynie społecznym do odgruzowania i uporządkowania terenu pod budowę domu kultury.

ZDK Pafawag był pierwszym wybudowanym od podstaw centrum kultury w powojennym Wrocławiu, uroczyste otwarcie nastąpiło w dniu 21 maja 1953. Wprawdzie stworzony dla i z inicjatywy pracowników zakładów Pafawag, z czasem stał się niezwykle ważnym ośrodkiem życia społecznego i kulturalnego całej osiedlowej społeczności. „Liczyliśmy na „cementującą” rolę Domu Kultury, na to, że wspólne korzystanie z placówki wytworzy tak potrzebne więzy międzyludzkie. I nie zawiedliśmy się.” (Feliks Otachel, Dyrektor Naczelny Państwowej Fabryki Wagonów, broszura: 15 lat ZDK Pafawag, Wrocław, 1968).

Trzonem działalności DK był rozwój amatorskiego ruchu artystycznego, od połowy lat 50. działały tutaj liczne amatorskie zespoły artystyczne: teatralne, taneczne, wokalne, kluby miłośników i koła zainteresowań skupiające zarówno dzieci, jak i osoby dorosłe. W pokojach klubowych, dostępnych dla mieszkańców codziennie od godz. 15 do 22 można było oglądać telewizję, pograć w brydża, bilard, szachy. W późniejszych latach, również skorzystać z oferty gastronomicznej, działającej tutaj kawiarni. Ważną część działalności DK stanowiła biblioteka oraz Kino Pafawag umiejscowione w sali teatralno-kinowej liczącej 440 miejsc siedzących. 

Drugi Dom Kultury tzw. Drewniak, znajdował się na Grabiszynku, ul. Przodowników Pracy 100, działał już od roku 1945.

W lutym 1954 r. Lesław Czarny został dyrektorem DK Pafawag. Był nim przez kolejnych 25 lat. W wywiadzie z roku 1963 mówił:

Robotnik przyjdzie tylko wtedy do domu kultury, gdy dom ten będzie lepiej wyposażony niż jego własne mieszkanie i tylko wtedy, gdy będzie mógł tu znaleźć to, co mu niedostępne we własnym domu.

W latach 1954 – 1957 przy domu kultury działał teatr amatorski, pod kierownictwem Stanisława Martina, pierwszą jego premierą był spektakl „Igraszki z diabłem”, grane ok. 60 razy na całym Dolnym Śląsku. W roku 1958 ruszył kurs przygotowawczy dla fotoamatorów pod kierownictwem fotografki Bożeny Michalik, późniejszy Klub Miłośników Fotografii, którego uczestnicy odnosili liczne sukcesy w Polsce i za granicą.

W roku 1959 powstał pierwszy zespół estradowy o charakterze wokalno-muzycznym z elementami tańca i recytacji, potem działały jeszcze zespoły gitar elektrycznych, mandolinistów, jazzowy „Pinokio”. W 1969 powstał zespół „Bezimienni”, poza tym działały liczne zespoły w duchu amatorskiego ruchu artystycznego: zespoły muzyczne: tercet DaMaHan, zespoły Kwiatek dla Ewy, Parthenon, Kontrast, Wakans, młodzieżowy kabaret  Miniatury, dziecięcy teatrzyk Muminki, koło działkowicza, PTTK, klub Honorowych Dawców Krwi, pszczelarza, wędkarza, sekcje modelarzy, fotograficzna, brydża sportowego.